Sinopsis nedir?
Senaryo yazmaya gidilen yolda atılan ilk adım sinopsis’tir. Filmin en genel haliyle özeti olarak da tarif edebiliriz. Yapılması planlanan bir filmin tek sayfada özetini verir. Tam anlamıyla olmasa da dvd filmlerin kapaklarındaki kısa anlatım bir sinopsis örneği olarak verilebilir. Sözlük anlamı olarak Yunanca’da “bir bakışta okunabilen” demektir. Senaryoda olduğu gibi diyaloglara ve ayrıntılı sahne anlatımlarına yer verilmez. Sinopsis’i diğer biçimlerden ayıran temel özelliği niceliksel değil niteliksel olmasıdır.
Sinopsis iki bölümden oluşur
Birinci paragrafta; olayların geçtiği yer ve zaman, genel durumun bir betimlenişi, ana karakterler, filme ivme kazandıran sorunsal ya da çatışma konusu yer alır.
İkinci paragrafta, çatışmayı ilerleten ya da şiddetlendiren temel bunalım ve krizler, bütün bunların ilerlediği doruk nokta ve çatışmanın çözülme biçimi yer alır.
Sinopsis senarist için bir başlangıç noktasıdır ve fakat yapımcı ve oyuncular için de büyük önem taşır. Günde iki yüz, üç yüz senaryo gönderilen bir yapım şirketi senaryoların hepsini okumak yerine sinopsislere göz atacak ve bu şekilde senaryoları ayıklayacaktır. Bu sebepten sinopsis hem etkileyici olmalı hem de bazı özellikler taşımalıdır.
Ucu açık bir anlatım sinopsis olmaz. Fazla uzun veya fazla kısa bir sinopsis de amacına ulaşamaz.
Senarist için sinopsis hazırlamanın avantajı, filmde ele alacağı olayları karşısında yazılı olarak görmesi ve bir kontrol olanağına kavuşmasıdır. Bir cümleyle anlattığı yapı işliyor mu, öykünün eksikleri var mı gibi sorular sinopsis aracılığıyla ortaya çıkarılır.
Tretman
Tretmanı, geliştirme senaryosu yada senaryonun özetidir diye tanımlayabiliriz. Bir sinemacılık terimi olup yapısı itibariyle senaryoya benzeyen ama henüz esas sonuca ulaşmamış taslak metin anlamındadır.
Tretman da detaylı bir şekilde hikaye anlatılır. Olaylar, ayrıntılar yavaş yavaş gün yüzüne çıkar. Olay örgüsü, hikayenin işlenişi doruk noktaları netlik kazanmaya başlar. Uzunluğa göre değişebileceği gibi yaklaşık 20 sayfalık bir senaryo için 2-3 sayfa tretman yeterlidir.
Tretman da Geniş bir şekilde olayların gidişatını, hangi sırayla olduklarını, nerde ve ne zaman geçtiklerini yazabilirsiniz. Sinopsisten bir sonraki adım olarak düşünebilirsiniz.
Şimdi sinopsis ve treatman dan bahsettikten sonra senaryoya giden aşamaları söyle özetleyebiliriz. Filme çekilecek konu sinemaya göre önce özet şekilde kabataslak yazılır. Sonra konu içindeki olayların birbirleriyle bağlantısı bir plan dahilinde kurulur. Daha sonra ayrıntılar dahil edilerek konu genişletilir, karakterler çizilir ve konuşmalar yazılır (tretman). Bu aşamada sinematografik hikaye kurgusu ve işlenişi bakımından sinemasal bir şekil alır. Son olarak senaryo yazarı kendisini eleştirel bir gözle filmin eleştirisi yapan seyirci yerine koyar ve sinema tekniğinin inceliklerini de hesaba katarak senaryosuna son şeklini verir.